5.6.6. De details over penetratietesten

Wat is het?

Bij een penetratietest vraag je een tester om kwetsbaarheden van een bepaalde toepassing te onderzoeken. Dit gebeurt met een vooraf bepaalde scope: welk(e) (deel van een) toepassing moet de tester benaderen en met welke aanvalsvectoren. Deze testen gebeuren in principe altijd in de productieomgeving.

Het kan hierbij een toegevoegde waarde zijn om te werken met een gecertificeerde tester. Wat echter belangrijker is, is dat er duidelijke afspraken zijn over testscenario’s en de modaliteiten van de tets (scope, aanvalsvectoren, timing, etc.). 

In welke omgeving doe je penetratietesten?

• Als de acceptatieomgeving op exact dezelfde manier is ingericht als de productieomgeving, kan een penetratietest gebeuren in de acceptatieomgeving vóór een gewijzigde toepassing live gaat. Dit geldt dan enkel voor testen in het kader van een wijziging

• In deze omgeving doe je penetratie testen. Om de mogelijke impact op productie te beperken, kun je de timing wel zo voorzien dat het niet conflicteert met piekmomenten (bijvoorbeeld in een weekend, niet bij een maandafsluiting).

• Recurrente testen gebeuren in de productieomgeving

Wat?

• Er zijn drie soorten tests die je kunt doen:

  • “White box”: hierbij heeft de tester informatie over de manier waarop de toepassing is geïmplementeerd en over de interne werking van de organisatie (architectuur, organigram, etc.)

  • “Black box”: hierbij heeft de tester in principe geen, of bijna geen informatie over de toepassing of de organisatie 

  • “Grey box”: hierbij krijgt de tester een deel van de informatie, maar niet zoveel als bij een white box

• Bij het testen houd je rekening met een bepaalde scope. In het zoeken naar mogelijke kwetsbaarheden, moet de penetration tester minstens rekening houden met deze aanvalsvectoren, kwetsbaarheden en technieken:

  • De OWASP top 10 kwetsbaarheden

  • (D)DoS paraatheid

  • Brute force attack paraatheid

  • Buffer overflow/memory leak

  • Check tegen gekende CVE reports (zie link op p.3)

  • Credential hunting (default passwoorden, hardgecodeerde gebruikersnamen of wachtwoorden)

  • Downgrade attacks die gebruik maken van verouderde protocollen

  • Exploit servers

  • Input errors

  • Privilege escalation

  • Zoeken naar niet-ondersteunde versies van programma’s of systemen

Dit is een overzicht van de verschillende termijnen die je moet respecteren voor het uitvoeren van de tests en het remediëren van ontdekte kwetsbaarheden. Het zegt ook welk soort test je kunt uitvoeren in de gegeven context.

• Je maakt een risico-afweging van de gevonden kwetsbaarheden

• Hierbij hou je rekening met het feit of een toepassing naar het internet ontsloten is. Als deze toepassingen kwetsbaarheden hebben, los je deze altijd prioritair op en dit ongeacht hun informatieclassificatie

• De gegeven termijnen zijn maxima. Je kunt dus bijvoorbeeld een “fix” in een volgende release van je toepassing integreren, zolang deze binnen de verwachte oplostermijn past

• Het streefdoel is dat je zoveel mogelijk kwetsbaarheden oplost in de mate van hetfinancieel/projectmatig haalbare volgens het hierboven beschreven schema

• Als er na de remediëring nog rest-risico’s zijn, moet de toepassingsbeheerder deze formeel laten aanvaarden door het top management, zoals beschreven staat op de pagina 5.5. Minimale maatregelen - proces risicobeheer

• Na het oplossen van kwetsbaarheden, moet je altijd een nieuwe test doen om er zeker van te zijn dat de kwetsbaarheden in productie opgelost zijn

Welke tools?

• Bij voorkeur gebeurt deze test door een gecertifieerd tester. Deze tester kan zelf bepalen welke tools nodig zijn om het gewenste resultaat te behalen 

• Dit is een dienst die de Vlaamse overheid op dit moment alleen inkoopt en waarvoor geen interne medewerkers voorzien zijn

• Dit is een dienst die je kunt afnemen binnen het raamcontract

Scope?

• Alle online toepassingen

• Alle websites

• Alle intern ontsloten toepassingen (enkel toegankelijk voor geauthenticeerde gebruikers op het Vlaamse overheid-netwerk)

• Dit kan gaan om toepassingen of websites in eigen beheer, die van de centrale dienstverlening,of die bij een leverancier