Wat is LDES?
- Bart Matthys (Unlicensed)
- Dries (Unlicensed)
- Annelies De Craene
Samengevat
LDES (Linked Data Event Streams) is een recente "living standard" binnen SEMIC. Deze laat toe om data als event streams te publiceren, maar ook schaalbaar en gefedereerd te gebruiken.
De specificatie van de standaard is terug te vinden op https://semiceu.github.io/LinkedDataEventStreams/eventstreams.html en meer info op github : https://github.com/SEMICeu/LinkedDataEventStreams
De LDES Specificatie wordt in 2022 verder verankerd in een OSLO LDES Specificatie.
Het projectcharter van het OSLO LDES traject (https://data.vlaanderen.be/standaarden/erkende-standaard/applicatieprofiel-ldes.html ) beschrijft het als volgt:
Wat
Ontwikkeling van een OSLO-specificatie Linked Data Event Streams (LDES) die de kern-API definieert voor gelinkte databronnen in de Vlaamse Sensor Data Space.
De LDES-specificatie laat toe dat real-time data (fast moving data) en de noodzakelijke context informatie (slow moving data) als linked data kan worden ontsloten. Het OSLO traject betrekt het ecosysteem van databronnen, tussenpartijen en data-(her)gebruikers zodat een gedragen specificatie wordt opgesteld binnen het Vlaamse ecosysteem.
De LDES-specificatie laat toe een collectie van onveranderlijke objecten te beschrijven. Daarbij is het de bedoeling dat een afnemer elk item in de stroom kan repliceren om zo gesynchroniseerd te blijven met de bron als items worden toegevoegd. De beschrijving van de items in de event stream gebruikt de TREE specificatie die op zijn beurt compatibel is met onder andere specificaties als Solid, Activity Streams, DCAT-AP, LDP en Shape Trees. De LDES-specificatie laat tevens toe om via “retention policies” te beschrijven hoe ver in het verleden deze data bewaard blijven. Deze deliverable zorgt voor een Vlaamse implementatie van de Europese SEMIC specificatie rond LDES.
Het hogere doel van een OSLO-LDES specificatie is dus Vlaamse data aanbestedingen te voorzien van een OSLO specificatie waarop ze kunnen terugvallen voor het interoperabel ontsluiten van sensor-data en de contextuele informatie. De (laagdrempelige) specificatie voor de beschikbare databronnen in Vlaanderen wordt zodoende gecreeërd om data-publishers in staat te stellen zich te focussen op hun kern-API, namelijk een Linked Data Event Stream, als toegangspoort tot de Vlaamse Sensor Data Space. Dit traject stelt bovendien data-(her)gebruikers ook mee in staat om te wegen op de technische specificaties van de kern-API om een semantische en technische interoperabiliteit te bekomen.
De scope van de huidige OSLO LDES bevat hetvolgende:
De scope van het OSLO LDES traject omvat:
Basisdefinitie van een LDES (fast & slow). Meer specifiek een definitie voor:
o een collectie
o members van een collectie
o shape van de LDES
o een basis-LDES
Link beschrijven naar de metadata catalogus (DCAT)
Afgeleide datasets
o Beschrijving
o Versie-materialisatie
o Samenvattingen (tijdreeksen)
o Data lineage
Beschrijving versie van een object (volgens OSLO Generiek)
Retentie policies
Access control
De OSLO LDES specificatie kreeg vorm in verschillende co-creatieve workshops in 2022. Het resultaat van de workshops is gepubliceer op https://data.vlaanderen.be/standaarden/erkende-standaard/applicatieprofiel-ldes.html
Documentatie:
VIDEO